Đề xuất nắn đường ven sông để bảo tồn biệt thự trăm tuổi ở Đồng Nai

Đồng Nai thống nhất nắn tuyến đường ven sông để bảo tồn ngôi biệt thự cổ của đốc phủ sứ Võ Hà Thanh - Ảnh: A LỘC

Ngày 25-10, lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Nai cho hay đã có văn bản tham mưu UBND tỉnh phương án bảo tồn ngôi biệt thự cổ của đốc phủ Võ Hà Thanh (còn gọi là nhà lầu ông Phủ).

Trước đó, sở này đã chủ trì buổi làm việc cùng các sở, ngành và địa phương và thống nhất các nội dung liên quan đến việc bảo tồn biệt thự cổ trăm tuổi.

Các cơ quan chức năng thống nhất chọn phương án nắn tuyến đường ven sông Đồng Nai để bảo tồn ngôi biệt thự cổ trăm tuổi (tương ứng phương án 2 theo đề xuất của Sở Xây dựng).

• Đồng Nai đề xuất 4 phương án bảo tồn biệt thự trăm tuổi

• Biệt thự trăm tuổi ở Đồng Nai từng được đề nghị xếp hạng di tích nhưng người nhà không chịu

Cụ thể, phạm vi đường ven sông xâm lấn vô nhà cổ là 12,7m, phạm vi từ kè sông đến vỉa hè tuyến đường là 14,7m bố trí cây xanh và một lối đường đi bộ rộng 2m. Chiều dài đoạn chưa thi công là 650m.

Như vậy, phạm vi còn lại tính từ mép kè đến mép hiên nhà cổ vẫn có đủ khoảng cách để nắn lại hướng tuyến tránh được ngôi nhà, nguyên tắc vẫn giữ nguyên lòng đường rộng 24m trên toàn tuyến. 

Với 650m chiều dài đủ đảm bảo nắn tuyến cong mềm, tránh được ngôi nhà, không cua gắt, không thắt cổ chai.

Phạm vi chiều dài nắn tuyến khoảng 200m và phạm vi diện tích đất dôi dư do nắn dịch tuyến đường ra phía ngoài bờ sông sẽ tổ chức làm đất công viên, bãi xe. Đây là phần đất đã thu hồi, bồi thường.

Theo tính toán, khả năng đáp ứng của tuyến kè là ổn định sau khi nắn tuyến. Đặc biệt, phương án này không cần thu hồi thêm đất, chỉ cần điều chỉnh phương án thiết kế tuyến đường, lập và trình duyệt hồ sơ thiết kế nên phương án này xử lý nhanh nhất.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tham mưu UBND tỉnh Đồng Nai bổ sung vào lộ trình xếp hạng di tích cấp tỉnh giai đoạn 2020 - 2025, và triển khai thực hiện lập hồ sơ khoa học xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với nhà cổ Võ Hà Thanh.

Sau khi đốc phủ sứ Võ Hà Thanh được xếp hạng là di tích cấp tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục kiến nghị UBND tỉnh Đồng Nai lập dự án bảo tồn, trùng tu tôn tạo nhà cổ Võ Hà Thanh theo quy định.

Liên quan việc bảo tồn ngôi biệt thự cổ này, ngày 27-9, Sở Xây dựng Đồng Nai đã đề xuất 4 phương án bảo tồn biệt thự cổ của đốc phủ sứ Võ Hà Thanh.

Các phương án lần lượt là di dời, nắn tuyến đường ven sông, tạo vòng xuyến quảng trường bao quanh biệt thự cổ và giao thông khác cote (độ cao) kết hợp đảo hoa viên bao quanh biệt thự cổ.

Biệt thự cổ hiếm hoi còn tồn tại

Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh được xây dựng năm 1922 và hoàn thành năm 1924, diện tích 400m² gồm 2 tầng. Căn nhà có kết cấu nền đá, sàn bê tông cốt thép, mái ngói, nền gạch bông, tường gạch, trang trí gốm Biên Hòa… Hiện ngôi nhà chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất.

Ngôi biệt thự cổ cách cầu Hóa An khoảng 4,3km, một phần biệt thự cổ Võ Hà Thanh trùng với dự án đường ven sông Đồng Nai. Qua đo đạc thực tế, tuyến đường ven sông lấn vào biệt thự cổ khoảng 12,7m, chiều sâu còn lại của biệt thự cổ còn khoảng 7,3m.

Sở Xây dựng đánh giá nhà lầu ông Phủ mang kiến trúc Pháp, nguyên vật liệu được nhập từ Pháp vào đầu thế kỷ 20. Căn biệt thự của tư nhân, là một trong số ít ỏi biệt thự cổ kiểu Pháp còn tồn tại ở Đồng Nai với kết cấu nhà còn khá tốt.

Đối chiếu Luật Kiến trúc năm 2019 và Luật Nhà ở sửa đổi năm 2023, biệt thự trên chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa. Thế nhưng chính quyền có thể rà soát, đánh giá đưa công trình này vào danh mục công trình nhà ở kiến trúc có giá trị theo nghị định 85 của Chính phủ.