'Việt - Trung là đối tác tốt trong đổi mới sáng tạo và công nghệ cao'

Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hà Vĩ ngày 14/10. Ảnh: Hoàng Giang

Giao lưu nhân dân giữa hai nước có triển vọng rất lớn, có thể nói là điểm tăng trưởng tiềm tàng trong quan hệ song phương. Khoảng 23.000 du học sinh Việt Nam đang học tập, sinh sống tại Trung Quốc, gấp hai lần so với khi đại dịch Covid-19 bùng phát.

Các bộ phim truyền hình Trung Quốc như Tây du ký, Tam quốc cho đến nay vẫn được hoan nghênh tại Việt Nam. Người chơi Việt Nam cách đây không lâu tự biên dịch và lồng tiếng cho tựa game rất nổi tiếng của Trung Quốc là Hắc thần thoại: Ngộ Không (Black Myth: Wukong), khơi dậy tình cảm và ký ức của nhiều người với Tây du ký.

Về du lịch, Việt Nam 8 tháng đầu năm nay đón khoảng 2,4 triệu lượt khách Trung Quốc, chiếm khoảng 21,4% trong tổng số du khách quốc tế. Mỗi tuần giữa hai nước đều có hơn 200 chuyến bay khứ hồi.

Hai nước không thể tránh khỏi một số vấn đề trong thúc đẩy hợp tác, song chắc chắn sẽ xử lý thỏa đáng nếu có lòng tin, sự kiên nhẫn và quyết tâm.

- Ông đánh giá thế nào về tình hình kinh tế hiện nay của Trung Quốc?

Trung Quốc là một trong những nền kinh tế chủ chốt tăng trưởng nhanh nhất, với GDP năm nay dự kiến tăng 5%. Kinh tế Trung Quốc đang trong giai đoạn chuyển sang giai đoạn phát triển chất lượng cao và không tăng trưởng nhanh.

Để phát triển chất lượng cao thông qua chuyển đổi xanh, Trung Quốc đang thực hiện mục tiêu tăng trưởng hợp lý về số lượng và đảm bảo phát triển hiệu quả, do đó phải tìm kiếm con đường phát triển xanh, phát thải carbon thấp và bền vững. Hiện tại, các ngành nghề xanh của Trung Quốc đã nằm trong top đầu thế giới.

Theo nghiên cứu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), kinh tế Trung Quốc tăng trưởng 1% sẽ làm các nền kinh tế khác tăng trưởng 0,3%. Người dân Trung Quốc có nhu cầu tiêu dùng ngày càng mạnh mẽ, xu thế nâng cao chất lượng và chuyển đổi ngày càng rõ rệt.

- Gói chính sách tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đưa ra gần đây sẽ mang lại cơ hội nào cho Việt Nam cùng khu vực?

Việt Nam sở hữu vị trí và vị thế rất đặc biệt và có ưu thế, khi nằm ở cửa ngõ trong hệ thống tuần hoàn kép trong nước và quốc tế của Trung Quốc và là phần nối dài của hệ thống này. Trung Quốc là thị trường xuất khẩu quan trọng của Việt Nam và sẽ góp phần thúc đẩy các ngành kinh tế Việt Nam thực hiện chuyển đổi sâu sắc.

Ưu thế về chuỗi ngành nghề sẽ mang lại cơ hội hợp tác cho Việt Nam, khi Trung Quốc tới nay là nước duy nhất có mọi loại hình công nghiệp. Việt Nam và Trung Quốc có lợi thế địa lý núi sông cùng một dải, các ngành nghề ở hai nước đồng nhất và bổ sung lẫn nhau.

Đầu tư trực tiếp của Trung Quốc sẽ tạo cơ hội phát triển cho Việt Nam. Trong 8 tháng đầu năm nay, số lượng dự án đầu tư của doanh nghiệp Trung Quốc sang Việt Nam xếp thứ nhất, vốn đầu tư trực tiếp sang Việt Nam đạt khoảng 1,84 tỷ USD và xếp thứ 4.

Tới cuối năm 2023, doanh nghiệp Trung Quốc tham gia đầu tư và xây dựng khoảng 70 dự án điện gió tại Việt Nam, chiếm 60% tổng công suất điện gió. Doanh nghiệp Trung Quốc cũng đầu tư sang Việt Nam gần 100 dự án nhà máy điện mặt trời, chiếm 50% tổng công suất nhà máy điện mặt trời tại Việt Nam.

Nhà máy điện rác Sóc Sơn là dự án đầu tư của doanh nghiệp Trung Quốc, mỗi ngày có thể xử lý hơn 50% lượng rác sinh hoạt của Hà Nội. Một số công ty Trung Quốc đang hợp tác xây dựng nhà máy sản xuất ôtô điện tại Việt Nam.

Với sự phát triển kinh tế của Trung Quốc, tôi tin rằng hai nước sẽ tiếp tục tiến lên. Việt Nam và Trung Quốc là bạn đồng hành, đối tác tốt trên con đường đổi mới sáng tạo và công nghệ cao, có thể tạo ra nhiều thành quả hiện đại hóa mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước.

- Việt - Trung cần tăng cường giao lưu nhân dân, hợp tác văn hóa thế nào?

Hai bên phải làm sâu sắc hơn hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước, bằng cách tăng cường giao lưu, trao đổi trực tiếp, khuyến khích du khách và du học sinh để người dân hiểu và nhìn nhận nước kia một cách khách quan.

Việt - Trung cần tăng cường liên kết trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật hay ẩm thực. Rất nhiều tác phẩm văn nghệ, âm nhạc của Việt Nam được hoan nghênh ở Trung Quốc, rất nhiều phim truyền hình Trung Quốc nổi tiếng ở Việt Nam.

Việt Nam và Trung Quốc có nền ẩm thực phong phú, chúng ta có thể phát hiện nhiều điều hơn trong cuộc sống hàng ngày để giao lưu, hợp tác trong lĩnh vực này. Đối với du khách Trung Quốc, ẩm thực Việt Nam có sức hấp dẫn rất lớn.

Trước khi tới Việt Nam làm đại sứ, nhiều người nói với tôi rằng phở Việt Nam rất ngon. Tôi cũng thường xuyên tới quán phở Việt Nam gần trụ sở Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại Bắc Kinh để dùng bữa.

Nhưng khi tới Việt Nam, tôi nhận thấy vị phở ở đây khác một trời một vực so với tại Bắc Kinh. Tôi nói với nhiều người rằng phở ở Bắc Kinh không phải phở Việt Nam thật sự, nếu muốn ăn món này ngon phải đến Việt Nam.

Tôi tin rằng Việt Nam và Trung Quốc chắc chắn sẽ học hỏi lẫn nhau để cùng nhau tiến nhanh và tiến xa về phía trước, không chỉ mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước mà còn đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển bền vững trong khu vực.

Ông Hà Vĩ trình quốc thư lên Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm hôm 17/9, bắt đầu nhiệm kỳ Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam.

Ông sinh năm 1970, là nhà ngoại giao chuyên nghiệp từng công tác tại đại sứ quán Trung Quốc ở Philippines, Ấn Độ và được bổ nhiệm làm tổng lãnh sự Trung Quốc tại Toronto, Canada năm 2017.

Nguyễn Tiến